Żywienie dziecka w wieku szkolnym
Dzieci stanowią szczególnie podatną na skutki niewłaściwego żywienia grupę
społeczną. Dziecko należy nauczać od najwcześniejszych jego lat o roli żywienia w
zachowaniu zdrowia, a tym samym kształtować u niego prozdrowotne nawyki żywieniowe.
Odrębne problemy związane są z żywieniem dziecka starszego, które w chwili przyjścia do
szkoły ma nawyki żywieniowe wyniesione z domu. Wyrabianie nawyków to przyzwyczajanie
dziecka do pewnych zachowań higienicznych, kulturalnych i żywieniowych. Należy
przyzwyczajać dziecko do zjadania posiłków w określonych porach dnia, zjadania ich przy
stole, zawsze po umyciu rak, do potraw podanych estetycznie. W podobny sposób możemy
przyzwyczaić dziecko do zjadania określonych jakościowo i ilościowo posiłków w ciągu
dnia. Zdrowe dziecko w porach otrzymywania posiłków będzie odczuwało głód i wówczas
chętnie zje przygotowany posiłek.
Dziecko, które chodzi do szkoły, musi mieć wykształcony nawyk zjadania pierwszego
śniadania przed wyjściem z domu. Pierwszy posiłek decyduje w ogromnej mierze o kondycji
w szkole, o jego zdolności skupienia się i przyswajania wiedzy. Dowiedziono, że dzieci
jedzące pierwsze śniadanie osiągają lepsze wyniki nauczania i lepiej się rozwijają. Nie należy
zmuszać dziecka do zjadania dużych porcji, gdyż wyrabia to negatywny nawyk jedzenia.
Wiek szkolny w rozwoju człowieka odgrywa decydującą role w kształtowaniu prawidłowych
nawyków żywieniowych i w dużej mierze decyduje o przyszłym zdrowiu człowieka
dorosłego.
W wieku szkolnym występują zwiększone potrzeby żywieniowe ze względu na:
- intensywny wzrost,
- dużą aktywność fizyczną,
- wymagana aktywność i sprawność umysłowa.
Rozwijającemu się organizmowi trzeba koniecznie dostarczyć wszystkich niezbędnych
składników pożywienia (białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy, składniki mineralne) oraz
zadbać o właściwy rozkład (przerwy miedzy posiłkami nie powinny być dłuższe ni_ 3 – 4
godz.) i liczbę posiłków w ciągu dnia. Należy eliminować z _żywienia różnego rodzaju napoje
gazowane, zawierające ogromne ilości cukru, sztucznych barwników i konserwantów.
Kontrolować spożycie tłuszczów, szczególnie pochodzenia zwierzęcego. Ograniczyć należy
podjadanie miedzy posiłkami produktów słodkich i tłustych, natomiast trzeba koniecznie
zwiększyć udział warzyw i owoców w codziennym _żywieniu.
W prawidłowym _żywieniu dzieci w wieku szkolnym obowiązują zasady _żywienia
sformułowane jako „reguły _żywieniowe”.
• Każde dziecko musi mieć rano czas na spokojne zjedzenie śniadania, gdyż jest
ono najważniejszym posiłkiem dla rozwijającego się organizmu.
Niejedzenie śniadania grozi obniżeniem poziomu cukru we krwi, co powoduje ospałość, kłopoty z koncentracją, bóle głowy, złe samopoczucie.
• Należy pamiętać równie_ o przygotowaniu kanapek do szkoły. Drugie śniadania,
zabierane do szkoły nie musi być zbyt obfite.
• Codziennie dziecko powinno zjeść lub wypić odpowiednik połowy litra mleka: np.
kubeczek jogurtu, do tego plaster żółtego sers, serek homogenizowany, kubek kefiru.
W mleku i jego przetworach jest najlepiej przyswajalny wapń, składnik niezbędny do rozwoju kości.
• Wielkość posiłków i ich wartość energetyczna należy dopasować indywidualnie do
każdego dziecka w zależności od jego wieku, apetytu i aktywności fizycznej.
• Obiad powinien być posiłkiem najbogatszym w energię, świeżo przygotowanym, złożonym
z dwóch dań.
• Jeżeli obiad był zjedzony wcześnie, przed kolacja należy podać mały posiłek -
podwieczorek. W jego skład mogą wchodzić owoce, w formie surowej, lub jako galaretki i
kompoty. Dodatkiem mogą być również niewielkie ilości ciasta podane z mlekiem lub jego
przetworami takimi jak jogurt.
• Kolacja powinna być najlżejszym posiłkiem. Wskazane byłyby owoce i warzywa.
CIEKAWOSTKA
Aby określić, czy dziecko prawidłowo się rozwija i ma odpowiednia wagę
należy zastosować wskaźnik masy Queteleta.
masa ciała w kg
BMI =
wysokość ciała w m2
Jeżeli BMI dziecka wynosi:
poniżej 18,5 – niedobór masy ciała
18,5 – 25 - są to wartości prawidłowe
powyżej 25 - nadwaga
powyżej 30 - otyłość
powyżej 40 - otyłość duża.
Opracowała Katarzyna Tomczyk